STZ, opleidingen, onderzoek en topklinische zorg
Meander Medisch Centrum is lid van de vereniging van topklinische ziekenhuizen (STZ) die samen werken aan betere patiëntenzorg. Centraal staan de drie pijlers Opleiding, Onderzoek en Topklinische zorg en de twee thema’s 24/7 complexe acute zorg en Innovatie.
Een topklinisch klimaat staat voor de cultuur waarin opleiding, onderzoek en topklinische zorg, 24/7 onlosmakelijk met elkaar verweven zijn en hand in hand gaan met innovatie, waarbij de focus ligt op de beste zorg voor de patiënt, nu en in de toekomst. De Covid-19-context had daar in 2020 impact op.

In 2020 is een STZ kernteam opgericht, bestaande uit een bestuurder, drie managers, twee medisch specialisten en een beleidsadviseur van de medisch staf, die vanwege de inhoud van hun functie en/of werk verbonden zijn aan één van de STZ-pijlers of thema’s. Het kernteam heeft als ambitie het topklinisch klimaat in Meander verder te (laten) ontwikkelen, intern te integreren in het primaire proces en de organisatiecultuur, en extern uit te dragen.
Intern draagt het topklinisch klimaat bij aan het structureel versterken van de kwaliteit van zorg en de (innovatieve) topklinische zorgfuncties, aan het vergroten van werkplezier en ontwikkeling van medewerkers en aan een organisatiecultuur waarin continu verbeterd wordt.
Extern biedt het topklinisch klimaat een waardevol element in de verbinding met de samenwerkingspartners en verhoogt het de aantrekkelijkheid van Meander als werkgever en werkomgeving.
De landelijke maatregelen vanwege de pandemie hebben gevolgen gehad voor opleiding en onderzoek. Dit betreft bijvoorbeeld de deelname aan interne en externe opleidingsactiviteiten, het opleiden van coassistenten en stagiaires en de uitvoering van wetenschappelijk (WMO) onderzoek. Ze zijn voor korte of langere duur stilgelegd of op een laag pitje gezet.
Ondertussen zijn intern en extern medewerkers opgeleid voor de inzet in Covid-zorg. Bepaalde opleidingsactiviteiten zijn online aangeboden in plaats van fysiek. Er is in een bepaalde periode een inhaalslag gemaakt in het opleiden van extra coassistenten. Ook is er uitvoering gegeven aan Covid-19 gerelateerd onderzoek.
In de coronaperiode heeft Meander continu de richtlijnen voor het wel of niet doorgaan van opleidings- en onderzoeksactiviteiten aangepast als gevolg van de landelijke ontwikkelingen. Er is steeds gezocht naar de balans tussen de noodzaak om activiteiten door te laten gaan, het risico op virusverspreiding en wat organisatorisch haalbaar is.
Per 1 januari 2020 is in de kliniek de functie van algemeen verpleegkundige komen te vervallen. Er zijn twee nieuwe functies ingevoerd: ‘verpleegkundige’ en ‘regieverpleegkundige’. De huidige taken van de senior verpleegkundige en praktijkopleider zijn ondergebracht in twee rollen van de regieverpleegkundige. Op 1 augustus 2020 is de implementatie afgerond en zijn alle medewerkers benoemd in de nieuwe functies. De invoering van functiedifferentiatie op de gespecialiseerde afdelingen volgt op een later moment.
Medische opleidingen
Meander heeft in 2020 achttien medische vervolgopleidingen, waarvan veertien RGS erkend en vier niet-RGS erkend. De opleiding Nucleaire Geneeskunde bestaat niet meer als aparte opleiding en valt per 2020 als differentiatie onder de opleiding Radiologie. In 2020 zijn circa 70 fte AIOS in Meander opgeleid. Daarnaast zijn 29 huisartsen in opleiding gestart met een stage in Meander.
Het totaal aantal coassistenten voor het studiejaar 2019-2020 is 281, waarvan 83 keuzecoschappen, asas en wetenschappelijke stages en 198 LINK-coassistenten. LINK staat voor Longitudinale INtegratie in de Kliniek. Meander biedt voor alle vijf LINKs plekken voor coassistenten. Daarnaast waren er 23 studenten Farmacie, Psychologie en Technische Geneeskunde.
In 2020 hebben in Meander drie opleidingsvisitaties plaatsgevonden: sportgeneeskunde, spoedeisende geneeskunde en medische psychologie. De officiële erkenningsbesluiten van deze gevisiteerde opleidingen zijn in 2020 nog niet ontvangen. De opleidingen heelkunde en anesthesiologie (beide gevisiteerd in 2019) hebben een hernieuwde erkenning gekregen voor 5 jaar. De opleidingsvisitatie voor cardiologie is verplaatst naar 2021, alsmede de instellingsvisitatie die in mei 2020 was gepland.
Er hebben 26 opleiders, plaatsvervangend opleiders, coassistenten opleiders en leden van de opleidingsgroepen in 2020 deelgenomen aan één of meerdere TtT (Train the Trainer)-trainingen in het kader van docentprofessionalisering.
Zorgopleidingen
In het studiejaar 2019-2020 waren er 169 stagiaires verpleegkunde (MBO en HBO), 26 stagiaires doktersassistent en 30 stagiaires helpende.
In 2020 waren er 30 medewerkers met een MBO-V diploma die deelnemen aan HBO verpleegkunde, 34 medewerkers die deelnamen aan een verpleegkundige vervolgopleiding, 23 aan een medisch ondersteunende opleiding en 3 aan een opleiding tot verpleegkundig specialist of physician assistant.
Bedrijfsopleidingen
In 2020 zijn er scholingen aangeboden op het gebied van Veiligheid en Kwaliteit, Reanimatie, Voorbehouden handelingen, Persoonlijke effectiviteit en Automatisering. Door corona is het aantal scholingen beperkter geweest dan andere jaren.
Opleidingsactiviteiten subsidie KiPZ
In 2018 is een strategisch opleidingsplan opgesteld voor de periode 2019-2020, in relatie tot de activiteiten gefinancierd via de Subsidie Kwaliteitsimpuls Personeel Ziekenhuiszorg (KiPZ).
Ook op dit gebied ziet de uitvoering er door Covid-omstandigheden anders uit dan gepland. De onderstaande activiteiten zijn doorgegaan:
- De adem & koude training, als interventie voor duurzame inzetbaarheid.
- De start van de scholing van crew resource management (CRM) op de acute afdelingen.
- De voortzetting van de bijscholing van verpleegkundigen en regieverpleegkundigen op het gebied van verandermanagement, evidence based practice (EBP) en klinisch redeneren.
- Een goed gewaardeerde centrale scholingsdag voor verpleegkundigen.
- Externe specialistische (vervolg)opleidingen, van bijvoorbeeld hart- en vaatverpleegkunde en endoscopie, LEAN green belt, research verpleegkunde en management in de zorg.
Binnen Meander is er ruimte voor klinische (multicenter) trials en (eigen) patiëntgebonden onderzoek. De resultaten hiervan zien we terug in wetenschappelijke publicaties en voordrachten. Het versterken van klinisch wetenschappelijk onderzoek (vaak in samenwerking met anderen) is van belang voor de professionele ontwikkeling van zorgverleners en voor de innovatie van patiëntenzorg.
In 2020 zijn ruim 185 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd door medewerkers van Meander. Er waren bovendien twee promoties op onderzoek dat in Meander werd uitgevoerd. De lijst met alle publicaties is te vinden in het wetenschappelijk jaarverslag op de website van Meander.
Tweemaal per jaar verschijnt het blad Wetenschap in Meander. Ook dit is te vinden op de website van Meander.
Door corona heeft het jaarlijkse wetenschapssymposium geen doorgang kunnen vinden.
In vervolg op de zes reeds verkregen erkenningen in het STZ-zorgregister is in 2020 een zevende erkenning verkregen voor het ‘hightech behandelcentrum voor colorectaal carcinomen’ vanuit de specialismen chirurgie en MDL, en is de aanvraag voor de erkenning van de topklinische functie kinderdiabetes in gang gezet.
Lees verder >
24/7 complexe acute zorg en innovatie zijn, naast de drie STZ pijlers, de twee STZ thema’s. Maatschappelijke veranderingen en technologische ontwikkelingen zorgen voor veranderende verwachtingspatronen van burgers ten aanzien van zorg. Zo wordt van ziekenhuizen wordt 24-uurs beschikbaarheid van acute functies en complexe diagnostiek en interventies verwacht. Het STZ kernthema 24/7 geldt dus voor alle pijlers en thema’s, maar concentreert zich vooralsnog op de acute zorg.
Meander heeft als topklinisch ziekenhuis de mogelijkheden om de 24/7-functie voor de acute zorg op hoog niveau in de regio te (blijven) vervullen en in te spelen op de toenemende complexiteit van zorg en de kwaliteitseisen. Het ziekenhuis beschikt over comfortabele eenpersoonskamers in het moeder-kindcentrum, een hoogwaardige IC, een efficiënte SEH met 24/7 aanwezigheid van SEH-artsen, high-care neonatologie faciliteiten en een hybride OK. Tevens heeft Meander een level 2 trauma functie.
Tevens kan Meander een belangrijke rol vervullen in de bijbehorende herinrichting van het regionale zorglandschap, samen met de netwerkpartners. Mede vanuit het STZ kernteam is in 2020 een bijdrage geleverd aan de landelijke discussie over de (her)inrichting van de 24/7 acute zorg en de afstemming met de partners in de regio.
Innovatie kent een brede definitie, waarbij technologie niet leidend is maar innovatie wel mogelijk maakt. Het gaat om het vernieuwen van processen, producten en structuren om de kwaliteit van de zorg in Meander te verbeteren. Het STZ kernteam gaat invulling geven aan deze brede definitie door professionals bij dit thema te betrekken. Daarvoor wordt en innovatieteam opgericht dat innovatief denken en doen in de organisatie kan laten verankeren.

“Passend bij ons topklinische klimaat is de onverminderde aandacht voor het doen van onderzoek, zowel door specialisten als verpleegkundigen en paramedici. Daarnaast bieden we topklinische zorg. We zijn blij dat er dit jaar een zevende erkenning van een topklinische functie is opgenomen in het STZ-zorgregister.”
Marieke Lengkeek, manager Meander Academie

(foto gemaakt op 5 februari 2020)

Meedingen naar subsidie TZO-programma
In 2020 heeft Meander twee aanvragen ingediend voor het TZO programma (Topspecialistische Zorg en Onderzoek), uitgevoerd door VWS en ZonMW. Het programma heeft tot doel om topspecialistische zorg en toegepast wetenschappelijk onderzoek in de STZ-ziekenhuizen en algemene ziekenhuizen te verbeteren. In het programma is een subsidiebedrag van €30 miljoen beschikbaar. Bij de eerste ronde werd de aanvraag van Meander niet toegekend. Medio 2020 heeft ZonMw aangegeven dat het tweede deel werd opengesteld voor nieuwe aanvragen, waarbij een subsidiebedrag van € 12 miljoen te verdelen is. Samen met het MSB is besloten om een aanvraag in te dienen voor het zorgpad High-tech minimaal invasieve therapie van het colorectaal carcinoom.
